آلبانی: نوسخهلر آراسینداکی فرق
4321bot (دانیشیق | چالیشمالار) بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ساغدان}} |
{{ساغدان}} |
||
{{Infobox country |
|||
|conventional_long_name = Republic of Albania |
|||
|native_name = {{Native name|sq|Republika e Shqipërisë}} |
|||
|common_name = Albania |
|||
|image_flag = Flag of Albania.svg |
|||
|image_coat = [[File:Albania state emblem.svg|65px]] |
|||
|symbol_type = Coat of arms |
|||
|national_motto = ''[[Ti Shqipëri, më jep nder, më jep emrin Shqipëtar]]''<br/>{{Small|You Albania, give me honour, give me the name Albanian}} |
|||
|national_anthem = ''[[Himni i Flamurit]]''<br/>{{Small|"Hymn to the Flag"}}<br/><div style="text-align: center;">[[File:Hymni i Flamurit instrumental.ogg]]</div> |
|||
|image_map = Europe-Albania.svg |
|||
|map_caption = {{Map caption|location_color=green |region=Europe |region_color=dark grey |legend=Location Albania Europe.png}} |
|||
|image_map2 = Albania - Location Map (2013) - ALB - UNOCHA.svg |
|||
|capital = [[Tirana]] |
|||
|largest_city = [[Tirana]] |
|||
|coordinates = {{Coord|41|19|N|19|49|E|type:city}} |
|||
|official_languages = [[Albanian language|Albanian]]{{efn|[[آرومان دیلی]], [[یونان دیلی]], [[Macedonian language|Macedonian]] and other regional languages are government-recognised minority languages.}} |
|||
|demonym = [[Albanians|Albanian]] |
|||
|government_type = {{Nowrap|[[Unitary state|Unitary]] [[Parliamentary system|parliamentary]]}} [[جومهوریت]] |
|||
|leader_title1 = [[President of Albania|President]] |
|||
|leader_name1 = [[Ilir Meta]] |
|||
|leader_title2 = [[Prime Minister of Albania|Prime Minister]] |
|||
|leader_name2 = [[Edi Rama]] |
|||
|legislature = ''[[Parliament of Albania|Kuvendi]]'' |
|||
|sovereignty_type = [[History of Albania#Independence of Albania (1912)|Formation]] |
|||
|established_event1 = [[Principality of Arbanon]] |
|||
|established_date1 = 1190 |
|||
|established_event2 = [[Kingdom of Albania (medieval)|Anjou Kingdom of Albania]] |
|||
|established_date2 = February 1272 |
|||
|established_event3 = [[Principality of Albania (medieval)|Princedom of Albania]] |
|||
|established_date3 = 1368 |
|||
|established_event4 = [[League of Lezhë]] |
|||
|established_date4 = 2 March 1444 |
|||
|established_event5 = Proclamation of independence from {{Nowrap|the [[عوثمانلی ایمپیراتورلوغو]]}} |
|||
|established_date5 = 28 November 1912 |
|||
|established_event6 = [[Principality of Albania]] {{Small|(Recognised)}} |
|||
|established_date6 = 29 July 1913 |
|||
|established_event7 = [[Albanian Republic]] {{Small|(1st republic)}} |
|||
|established_date7 = 31 January 1925 |
|||
|established_event8 = [[Albanian Kingdom (1928–39)|Albanian Kingdom]] |
|||
|established_date8 = 1 September 1928 |
|||
|established_event9 = [[People's Socialist Republic of Albania|People's Republic of Albania]] {{Small|(2nd republic)}} |
|||
|established_date9 = 11 January 1946 |
|||
|established_event10 = [[People's Socialist Republic of Albania]] {{Small|(3rd republic)}} |
|||
|established_date10 = 28 December 1976 |
|||
|established_event11 = Republic of Albania {{Small|(4th republic)}}<br/>{{Nowrap|[[Constitution of Albania|Current constitution]]}} |
|||
|established_date11 = 29 April 1991<br/><br/>28 November 1998 |
|||
|area_km2 = 28,748 |
|||
|area_sq_mi = 11,100 |
|||
|area_rank = 140th <!-- Area rank should match [[ساحه اساسیندا اؤلکهلر]] --> |
|||
|percent_water = 4.7 |
|||
|population_estimate = 2,876,591<ref>{{cite web|url=http://www.instat.gov.al/al/themes/popullsia/publications/books/2017/popullsia-e-shqip%25C3%25ABris%25C3%25AB,-1-janar-2017.aspx|title=404|publisher=}}</ref> |
|||
|population_estimate_year = January 2017 |
|||
|population_census = 2,821,977<ref name="Population and Housing Census 2011">{{cite web |title=Population and Housing Census 2011 |url=http://www.instat.gov.al/en/themes/population/publications/books/2012/main-results-of-population-and-housing-census-2011.aspx |publisher=INSTAT (Albanian Institute of Statistics) |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170803171148/http://www.instat.gov.al/en/themes/population/publications/books/2012/main-results-of-population-and-housing-census-2011.aspx |archivedate=3 August 2017 |df=dmy-all }}</ref> |
|||
|population_census_year = 2011 |
|||
|population_density_km2 = 98 |
|||
|population_density_sq_mi = 254 |
|||
|population_density_rank = 63rd |
|||
|GDP_PPP_year = 2018 |
|||
|GDP_PPP = $37.923 billion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2017/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=75&pr.y=14&sy=2015&ey=2022&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=914&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=Report for Selected Countries and Subjects |publisher=IMF}}</ref> |
|||
|GDP_PPP_per_capita = $13,193<ref name=imf2/> |
|||
|GDP_nominal_year = 2018 |
|||
|GDP_nominal = $14.120 billion<ref name="imf2"/> |
|||
|GDP_nominal_per_capita = $4,912<ref name=imf2/> |
|||
|Gini_year = 2013 |
|||
|Gini = 34.5<!-- number only --> |
|||
|Gini_ref =<ref>{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient |title=Income Gini coefficient |work=World Bank |publisher=UNDP |accessdate=3 July 2015 |archiveurl=https://www.webcitation.org/5rRcwIiYs?url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html |archivedate=23 July 2010 |deadurl=no |df=dmy }}</ref> |
|||
|HDI_year = 2015<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year --> |
|||
|HDI_change = increase<!-- increase/decrease/steady --> |
|||
|HDI = 0.764<!-- number only --> |
|||
|HDI_ref =<ref name="HDI">{{cite web |url=http://hdr.undp.org/en/composite/HDI|title=Human Development Report 2015 |year=2015 |publisher=United Nations |accessdate=14 December 2015}}</ref> |
|||
|HDI_rank = 75th |
|||
|currency = [[Albanian lek|Lek]] |
|||
|currency_code = ALL |
|||
|time_zone = [[Central European Time|CET]] |
|||
|utc_offset = +1 |
|||
|time_zone_DST = [[Central European Summer Time|CEST]] |
|||
|utc_offset_DST = +2 |
|||
|date_format = dd/mm/yyyy |
|||
|drives_on = right |
|||
|calling_code = [[Telephone numbers in Albania|355]] |
|||
|country_code = AL |
|||
|cctld = [[.al]] |
|||
}} |
|||
'''آلبانی''' (آلبانجا: Shqipëria)، رسمی آدی آلبانی جومهوریتی (آلبانجا: Republika e Shqipërisëë،اینگیلیسجه: Albania) بالکان یاریمآداسیندا یئرلهشن بیراؤلکهدیر. قونشولاری قوزئی دن [[مونتنقرو]]، قوزئی-دوغودان [[کوزووو]]، دوغودادان [[مقدونیه]] و گونئی دن [[یونان]]دیر. آیریجا اؤلکهنین باتی دا آدریاتیک دنیزینه چیخیشی واردیر. آلبانی [[اوروپابیرلیگی]]<ref>http://news.bbc.co.uk/۲/hi/europe/۸0۲۳۱۲۷.stm</ref><ref>"[http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=۱۲۱۸۱۱&KTG_KOD=۲۵۳ Arnavutluk AB üyeliği için resmen başvurdu]" (تورکچه). Referansgazetesi.com. Erişim tarihi: ۲۹-0۴-۲00۹.</ref><ref>"[http://www.bbc.co.uk/turkish/news/story/۲00۹/0۴/0۹0۴۲۸_albania_eu.shtml Arnavutluk AB'ye başvurdu]" (تورکچه). BBC News. Erişim tarihi: ۲۹-0۴-۲00۹.</ref> و [[ناتو]]یا آدای، قارادنیز ایقتیصادی امکداشلیق و [[ایسلام]] کونفرانسی تشکیلاتینا اویه دیر.<br/> |
'''آلبانی''' (آلبانجا: Shqipëria)، رسمی آدی آلبانی جومهوریتی (آلبانجا: Republika e Shqipërisëë،اینگیلیسجه: Albania) بالکان یاریمآداسیندا یئرلهشن بیراؤلکهدیر. قونشولاری قوزئی دن [[مونتنقرو]]، قوزئی-دوغودان [[کوزووو]]، دوغودادان [[مقدونیه]] و گونئی دن [[یونان]]دیر. آیریجا اؤلکهنین باتی دا آدریاتیک دنیزینه چیخیشی واردیر. آلبانی [[اوروپابیرلیگی]]<ref>http://news.bbc.co.uk/۲/hi/europe/۸0۲۳۱۲۷.stm</ref><ref>"[http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=۱۲۱۸۱۱&KTG_KOD=۲۵۳ Arnavutluk AB üyeliği için resmen başvurdu]" (تورکچه). Referansgazetesi.com. Erişim tarihi: ۲۹-0۴-۲00۹.</ref><ref>"[http://www.bbc.co.uk/turkish/news/story/۲00۹/0۴/0۹0۴۲۸_albania_eu.shtml Arnavutluk AB'ye başvurdu]" (تورکچه). BBC News. Erişim tarihi: ۲۹-0۴-۲00۹.</ref> و [[ناتو]]یا آدای، قارادنیز ایقتیصادی امکداشلیق و [[ایسلام]] کونفرانسی تشکیلاتینا اویه دیر.<br/> |
||
خط ۱۶۲: | خط ۲۴۶: | ||
| width ="25 %" align="center" | ''گونئی باتی:'' [[یونان دنیزی]] |
| width ="25 %" align="center" | ''گونئی باتی:'' [[یونان دنیزی]] |
||
|}</center> |
|}</center> |
||
⚫ | |||
== گؤرونتولر == |
== گؤرونتولر == |
||
<gallery mode="packed-hover" heights="320"> |
<gallery mode="packed-hover" heights="320"> |
||
File:Eliza_Dushku_(3756552915).jpg |
File:Eliza_Dushku_(3756552915).jpg |
||
</gallery> |
|||
== گؤرونتولر == |
|||
<gallery "mode=traditional" "class=cente""> |
|||
0 |
|||
Image:Flag of Albania.svg |
Image:Flag of Albania.svg |
||
Image:Albania state emblem.svg |
Image:Albania state emblem.svg |
||
خط ۱۹۴: | خط ۲۶۹: | ||
</gallery> |
</gallery> |
||
⚫ | |||
[[بؤلمه:بیرلشمیش اولوسلار اویهلری]] |
[[بؤلمه:بیرلشمیش اولوسلار اویهلری]] |
||
[[بؤلمه:اوروپابیرلیگی اویهلری]] |
[[بؤلمه:اوروپابیرلیگی اویهلری]] |
۱ فوریه ۲۰۱۸، ساعت ۱۹:۲۳ نوسخهسی
Republic of Albania Republika e Shqipërisë (Albanian) | |
---|---|
شوعار: Ti Shqipëri, më jep nder, më jep emrin Shqipëtar You Albania, give me honour, give me the name Albanian | |
میلی مارش: Himni i Flamurit "Hymn to the Flag" | |
پایتخت و بؤیوک شهری | Tirana 41°19′N 19°49′E / 41.317°N 19.817°E |
رسمی دیللر | Albanian[a] |
دمونیم(لر) | Albanian |
دؤولت | Unitary parliamentary جومهوریت |
Ilir Meta | |
Edi Rama | |
قانون اوقانی | Kuvendi |
Formation | |
1190 | |
February 1272 | |
1368 | |
2 March 1444 | |
• Proclamation of independence from the عوثمانلی ایمپیراتورلوغو | 28 November 1912 |
• Principality of Albania (Recognised) | 29 July 1913 |
• Albanian Republic (1st republic) | 31 January 1925 |
1 September 1928 | |
• People's Republic of Albania (2nd republic) | 11 January 1946 |
• People's Socialist Republic of Albania (3rd republic) | 28 December 1976 |
• Republic of Albania (4th republic) Current constitution | 29 April 1991 28 November 1998 |
اراضی | |
• جمعی | لوآ خطاسیماژول:Convert-ین 1851-جی/جو خطینده: attempt to index local 'en_value' (a nil value). (140th) |
• سو (%) | 4.7 |
جمعیت | |
• January 2017 تخمینی | 2,876,591[۱] |
• 2011 census | 2,821,977[۲] |
• سیخیلیق | لوآ خطاسیماژول:Convert-ین 1851-جی/جو خطینده: attempt to index local 'en_value' (a nil value). (63rd) |
جیدیپی (PPP) | 2018 تخمینی |
• جمعی | $37.923 billion[۳] |
• آدامباشی | $13,193[۳] |
جیدیپی (نامینل) | 2018 تخمینی |
• جمعی | $14.120 billion[۳] |
• آدامباشی | $4,912[۳] |
جینی (2013) | 34.5[۴] اورتا |
اچدیآی (2015) | 0.764[۵] یوخاری · 75th |
پول واحیدی | Lek (ALL) |
چاغ بؤلگهسی | UTC+1 (CET) |
• یای (دیاستی) | UTC+2 (CEST) |
تاریخ فورمتی | dd/mm/yyyy |
سوروجولوک طرفی | right |
تیلفون کودو | 355 |
ایزو ۳۱۶۶ کودو | AL |
اینترنت التیدی | .al |
آلبانی (آلبانجا: Shqipëria)، رسمی آدی آلبانی جومهوریتی (آلبانجا: Republika e Shqipërisëë،اینگیلیسجه: Albania) بالکان یاریمآداسیندا یئرلهشن بیراؤلکهدیر. قونشولاری قوزئی دن مونتنقرو، قوزئی-دوغودان کوزووو، دوغودادان مقدونیه و گونئی دن یوناندیر. آیریجا اؤلکهنین باتی دا آدریاتیک دنیزینه چیخیشی واردیر. آلبانی اوروپابیرلیگی[۶][۷][۸] و ناتویا آدای، قارادنیز ایقتیصادی امکداشلیق و ایسلام کونفرانسی تشکیلاتینا اویه دیر.
آلبانی ، بالکانین ان کیچیک اولکه سی دیر . بۇ اولکه بالکان ساواشلارینین سونوندا ، عثمانلی امپراتوری سیندن ایریلیب ، باغیمسیز اولدو .[۹]
البانی یوخاری انسانی توسعه شاخص لرینی[۱۰] و نسبتا یوکسک گلیره یییه دیر .[۱۱]
کؤک بیلگیسی ( اتیمولوژی )
آلبانلی لار اولکه لرینی اِشچیپِری (Shqipëria) آدلاندیریلار .Shqipëria سوزجوگو بیر-بیریمیزه آنلاماق آنلامیندا دیر .[۱۲][۱۳] بۇ اولکه نین اولوسلارآراسی ( بین المللی ) آدی آلبانی یا دا آلبانیا دیر . اورتا یوزایل لر ( قرون وسطی ) ده اولکه لرینه آربئری (Arbëri )یا دا آربئنی (Arbëni) اوزلرینه ده ایسه Arbëresh دئییلیردیر[۱۴] .[۱۵] Arbëria نین آنلامی قارتال لار یوردو ، Arbëresh ده ایسه قارتال اوغول لاری دیر .
اسکی یونانجا دا آروانیط[۱۶] ، عربجه ده ارناووط و تورکیه تورکجه سینده ده ایسه آرناؤود ( Arnavut ) ایشله نیر .[۱۷]
اؤتک ( تاریخ )
ایلک چاغ (۴00 ایل دوغومدان اؤنجه)
آلبانلی لارین کؤکو ایلیری اولوسونا قاییدیر . ایلیری لر بیر هیند - اوروپایی ائل اولاراق ، ۲۵00 ایل اونجه بالکان یاریم آداسیندان بۇ بولگه یه کوچدولر .
اورتا چاغ (۷00 ایل دوغومدان سونرا)
آلبانی ۷00 د .سو یاجا بیزانسین یونتیم آلتیندا ایدی . بۇ اولکه ۹00 ایل د.سو بولغارتورکلرین طرفیندن اشغال اولوندو .
عثمانلی دؤنمی (۱۹۱۲- ۱۴00)
عثمانلی امپراتوریسی ۱۴۱۵ ده آلبانی نین گونئی ین ، ۱۴۳۱ ده ایسه بۇ اولکه نین بوتون قالان بولوم لرینی اله گئچیردیب ، اوزونه باغلی بیر حکومت قوردو .[۱۸]
باغیمسیزلیق
آلبانی نین باغیمسیزلیغی ۲۹ July ۱۹۱۳ ده لندن کنفرانسیندا بیلیندیریلدی.[۱۹]
کومونیستی دؤنم (۱۹۹۲- ۱۹۴۴)
سیاست
آلبانی بیر پارلمانی جمهوریت دیر . جمهورباشقانی ۴ ایل اوچون سئچیلیر .
آلبانی ۲00۹ میلادی ایل ده ناتویا قاتیلدی.[۲۰]
قوْشون
آلبانی نین قوْشونو ایلک کز ( دفعه ) ۱۹۱۲ ده قورولدو . آلبانی نین قوْشونونون سایی ۱۹۸۸ ده 65000[۲۱] ، 2009 دا ایسه 14500 اعلام اولدو .[۲۲]
اداری بیریم لر
آلبانی ۱۲ بولگه ، ۳۶ سانجاق و ۳۷۳ ساجاقچایا ( شهرستان ) (آلبانجا: bashki or komunë) ،بولونور .
آلبانی نین سانجاقلاری نین آدی :
جغرافیا
آلبانی نین ۷0 % داغلیق دیر و ان اوجا یئری کوراب داغی دیر .
بو اولکه نین ۴۷۶ کم دنیزسل سینیری واردیر.[۲۳]
اقتصاد
آلبانی چوخ اوغورلا ( موفقیت ) سوسیالیست اقتصادی دوزگه ( سیستم ) دن بیر آچیق اقتصاد دوزگه سینه کوچوبدور.[۲۴] بۇ اولکه نین اقتصادی رشدی ۲0۱0 دا ۲.۶% و ۲0۱۱ ده ۳.۲% ایدی .[۲۵] بو اولکه نین بویوک نفت و دوغال گاز قایناقلاری اولاراق ، گونده ۲۶000 بشکه نفت[۲۶][۲۷] ایله m³ ۳0 گاز تولید ائدیر .[۹]
توْپلوم بیلگیسی
۲0۱۴ - اینجی ایلین تخمین لرینه گوره بۇ اولکه نین جمعیتی ۳.0۲0.۲0۹ دور .[۹]
دیل
آلبانی نین رسمی دیلی آلبانجا دیر . اما صربجه ، مقدونیه جه ، بوسنی جا و بولغارجا دا دانیشان واردیر .
نوْم ( دین )
ایکینجی دونیا ساواشینا جا آلبانی دا ۷0% مسلمان، ۲0% دوغو اورتدوکس و ۱0 % ده ایسه روم کاتولیکیواریدی .[۹]
ایندیکی دوروم :
گؤرۆنتۆلر
-
آلبانی اوزای دان
-
آلتین قارتال ، آلبانی نین اولوسال سیمگه سی
-
آلبانی پولو ( لئک )
-
آلبانلی اویرنجی لر
قایناقلار
- ^ 404.
- ^ Population and Housing Census 2011. INSTAT (Albanian Institute of Statistics). آرشیولنیب اصلی نۆسخهدن on 3 August 2017.
- ^ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ Report for Selected Countries and Subjects. IMF.
- ^ Income Gini coefficient. World Bank. UNDP. آرشیولنیب اصلی نۆسخهدن on 23 July 2010. یوْخلانیلیب3 July 2015.
- ^ Human Development Report 2015. United Nations (2015). یوْخلانیلیب14 December 2015.
- ^ http://news.bbc.co.uk/۲/hi/europe/۸0۲۳۱۲۷.stm
- ^ "Arnavutluk AB üyeliği için resmen başvurdu" (تورکچه). Referansgazetesi.com. Erişim tarihi: ۲۹-0۴-۲00۹.
- ^ "Arnavutluk AB'ye başvurdu" (تورکچه). BBC News. Erişim tarihi: ۲۹-0۴-۲00۹.
- ^ ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ ۹٫۳ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html
- ^ http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Table۱.pdf
- ^ http://data.worldbank.org/country/albania/
- ^ Lloshi, Xhevat. "The Albanian Language". United Nations Development Programme. Retrieved ۹ November ۲0۱0.
- ^ Kristo Frasheri. History of Albania (A Brief Overview). Tirana, ۱۹۶۴.
- ^ http://www.radio-arberesh.eu/
- ^ http://www.pinocacozza.it/
- ^ Akademia e Shkencave e RPSH. Instituti Gjuhëseisë dhe i Letersisë (۱۹۸۲). "Studime filologjike". Studime filologjike (آلبانجا) (Tirana) (۳۶): ۴۴.
- ^ http://www.thefreedictionary.com/Arnaut
- ^ http://www.scribd.com/doc/۷۲۱۲۲۱۶۹/۷/Pashko-Vasa
- ^ http://www.britannica.com/EBchecked/topic/۱۲۴۷۲/Albania/۱۲۹۴۵۳/History%۷Cpublisher=Encyclop%C۳%A۶dia%۲0Britannica%۷Caccessdate=۶%۲0January%۲0۲0۱۲
- ^ http://news.bbc.co.uk/۲/hi/europe/۷۹۷۷۳۳۲.stm
- ^ http://news.bbc.co.uk/۲/hi/europe/۱۹۳۵۶۳0.stm
- ^ http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/en_GB/features/setimes/features/2008/08/21/feature-03
- ^ http://aguas.igme.es/igme/publica/tiac-0۲/ALBANIA-I.pdf
- ^ http://www.worlddiplomacy.org/Countries/Albania/InfoAlb.html
- ^ http://www.imf.org/external/country/alb/index.htm
- ^ https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/۲۲۴۱rank.html?countryName=Albania&countryCode=al®ionCode=eur&rank=۷۷#al
- ^ http://www.newswire.ca/en/story/۱۳۸۳۳0۱/bankers-petroleum-operational-update-for-the-second-quarter-۲0۱۴
- ^ http://www.instat.gov.al/media/۱۷۷۳۵۸/njoftim_per_media_-_fjala_e_drejtorit_te_instat_ines_nurja_per_rezultatet_finale_te_census_۲0۱۱.pdf
بیرده باخ
- آلبانی دیلی
- آلبانی اؤتکی
- آلبانی اولوشلاری نین فهرستی
- آلبانی سانجاقلاری نین فهرستی
- آلبانی بؤلگهلری نین فهرستی
ائشیک باغلانتی لار
جغرافیایی دوروم و قونشو اولکه لر | ||
---|---|---|
قوزئی دوغو: | قوزئی: | قوزئی باتی: |
دوغو: مقدونیه | باتی: آدریاتیک دنیزی | |
گونئی دوغو: | گونئی: | گونئی باتی: یونان دنیزی |
گؤرونتولر
قایناق خطاسی برچسب <ref>
برای گروهی به نام «lower-alpha» وجود دارد، اما برچسب متناظر با <references group="lower-alpha"/>
یافت نشد.