پرش به محتوا

گورجوستان

ویکی‌پدیادان، آچیق بیلیک‌لیک‌دن
(گورجیستان-دن يوْل‌لاندیریلمیش)

موختصات: 42°00′N 43°30′E / 42.000°N 43.500°E / 42.000; 43.500

گورجوستان
საქართველო (گورجو دیلی)
Sakartvelo
Georgia بایراغی
بایراق
میلی نیشان of Georgia
میلی نیشان
شوعار: 
ძალა ერთობაშია
Dzala Ertobashia
Strength is in Unity
میلی مارش: 
თავისუფლება
Tavisupleba
Freedom
Georgia proper shown in dark green; areas outside of Georgian control shown in pattern
Georgia proper shown in dark green; areas outside of Georgian control shown in pattern
پایتختتفلیس
Kutaisi (legislative)
41°43′N 44°47′E / 41.717°N 44.783°E / 41.717; 44.783
بؤیوک شهریتفلیس
رسمی دیللرگورجو دیلی[۱]
اتنیک قروپلار
(۲۰۱۴)
گورجوستانلی – ۸۶٫۸٪
آذربایجان تورکلری – ۶٫۲٪
ائرمنیلر – ۴٫۵٪
باشقا – ۲٫۸٪
دین
Georgian Orthodox Church
دمونیم(لر)Georgian
دؤولتUnitary semi-presidential جومهوریت[a]
• President
Giorgi Margvelashvili
Irakli Kobakhidze
Giorgi Kvirikashvili
قانون اوقانیParliament
Independence
26 May 1918
25 February 1921
• from the شوروی
Declared
Finalized

9 April 1991
25 December 1991
24 August 1995
اراضی
• جمعی
۶۹٬۷۰۰ km2 (۲۶٬۹۰۰ sq mi)Convert internal error: unknown message (120th)
جمعیت
• ۲۰۱۶ تخمینی
3,720,400[b][۲] (131st)
• ۲۰۱۴ census
3,713,804[b][۳]
• سیخیلیق
۵۳٫۵/km2 (۱۳۸٫۶/sq mi)Convert internal error: unknown message (137th)
جی‌دی‌پی (PPP)۲۰۱۶ تخمینی
• جمعی
$37.38 billion[۴] (115th)
• آدام‌باشی
$10,100[۴] (107th)
جی‌دی‌پی (نامینل)۲۰۱۶ تخمینی
• جمعی
$14.46 billion[۴] (114th)
• آدام‌باشی
$3,908[۴] (110th)
جینی (۲۰۱۴)Negative increase 40.9[۵]
اورتا
اچ‌دی‌آی (2016)Increase 0.769[۶]
یوخاری · 70th
پول واحیدیGeorgian lari (₾) (GEL)
چاغ بؤلگه‌سیUTC۴:۰۰+ (GET)
سوروجولوک طرفیright
تیلفون کودو+995
ایزو ۳۱۶۶ کودوGE
اینترنت ال‌تی‌دی.ge .გე
  1. ^  Moved in 2013 from a president-parliamentary system to a premier-presidential system.
  2. ^  Excluding occupied territories.

گۆرجۆستان (گورجو: საქართველო، Sakartvelo) — گۆنئی قافقازدا یئر آلان بیر اؤلکه و دؤولتدیر. روسیه، آذربایجان، ائرمنیستان و تۆرکیه‌ ایله سینیرلانیر. باشکندی تیفلیس شهری‌دیر.[۷]

تاریخ

[دَییشدیر]

اوزاق کئچمیشده بۇ اراضی‌لرده یونان‌لارا و رومالی‌لارا معلوم اوْلان ایکی دولت مؤوجود ایدی: عبریا و کولخیدا. بۇ دولت‌لر 337-جی ایلده مسیحی‌لیک قبول ائتدی‌لر. بیزانس ایمپیراتورلوغو و عربلر ایداره‌سیندن قورتاریب گورکو ملیک‌لری XI عصرده توْرپاق‌لارینی بیرلشدیریب موستقیل گورجو شاه‌لیغینی یاراتدی‌لار. XII عصرده بۇ شاه‌لیق قونشو اراضی‌لری فتح ائدیب گوجلو بیر دولته دؤندور. XIV عصردن بری مونقول‌لار, ایرانلی‌لار و عثمانلی‌لار اؤلکه‌یه هجوم ائدیب موستقیل‌لیگینده دفعه‌لرله سون قویوردولار. 1783-جو ایلده گورجو کارتلی-کاخئتی شاهی عیراق‌لی II روسیه ایله گئورگیوئسک موقاویله‌سینی ایمضالادی. بۇ موقاویله اساساً روسیه گورجوستانا موحافیظه تعمین ائتسه ده, ایران هله ده اؤلکه‌یه قارشی هجوم ائتمه‌یه داوام ائدیردی. 1801-جی ایلده گورجوستان کؤنوللو اولاراق روسیهنین ترکیبینده گیردی. 1810 روسیه غربی گورجو ایمئرئتی شاه‌لیغینی دا اؤزونه تابع ائتدی. 1918-جی ایلده 1921-جی ایل‌لر آراسیندا گورجوستان موستقیل جومهوریت ایدی. 1921-جی ایلده سووئت عسگرلری گورجوستانا داخیل اوْلوب, موستقیل‌لیگی لغو ائدیب س.س.ر.ی.نین ترکیبینده گورجوستانا سووئت سوسیالیست جومهوریتینی یاراتدی‌لار. 1922-1936-جی ایل‌لرده گورجوستان زاقافقازییا سووئت فدراتیو سوسیالیست رسپوبلیکاسینا داخیل ایدی. 1991-جی ایلدن بری گورجوستان جومهوریتی موستقیل اؤلکه‌دیر.

اهالی

[دَییشدیر]

2006-جی ایلین یاناوارین 1-ه اوْلان معلوماتا گؤره گورجوستان اهالی‌سی 4401,3 مین نفر تشکیل ائتمیشدیر کی، اونون دا 52,5%-ای شهر و شهر تیپ‌لی قصبه‌لرده, 47,5%-ای کندلرده یاشاییر. 2002-جی ایلده آپاریلمیش سوْنونجو سییاهییالامانین نتیجه‌لرینه اساساً اهالی‌نین 83,8%-نی گورجولر, 6,5%-نی آذربایجانلی‌لر, 5,7%-نی ائرمنی‌لر, 1,5%-نی روس‌لار, 0,9%-نی اوسئتین‌لر, 0,5%-نی کوردلر, قالان‌لارینی ایسه اوکراینالی‌لار, یونان‌لار, چئچئن‌لر, آوارلار, یهودی‌لر, آبخازلار و دیگر ائتنوس تشکیل ائتمیشدیر.

اقتصادیات

[دَییشدیر]

گورجوستان اکین(تاریم)-صنایع اؤلکه‌سی‌دیر. 2004-جو ایلدن اعتیباراً اقتصادیات ثابیت آرتیم تئمپی, کیچیک حجم‌لی بودجه کسیری (2006-جی ایلده ÜDM-ین 0,3%-ای حجمین‌ده), والیوتا احتیاط‌لارینین صورت‌له آرتماسی, خاریجی دولت بورجونون ایداره اوْلونان سوییه‌یه دوشمه‌سی و اینفلیاسییا پروسس‌لرینین صورت‌لنمه‌سی ایله کاراکتئریزه اوْلونور.

2006-جی ایلده بورادا ایقتیصادی آرتیم 9,6%, آدام‌باشینا دوشن ÜDM 3153 لاری (1771 آمریکا دولاری) تشکیل ائتمیشدیر. سون 3 ایلده (2004-2006) بودجه خرج‌لرینین اوْرتا ایللیک 47% آرتماسی قیمت‌لرین باهالاشماسینی ستیموللاشدیراجاق 2006-جی ایلده 8,8%-ه چاتماسینی شرطلندیرمیشدی‌لر. خاریجی تیجارت بالانسیندا ایری حجم‌لی کسیره باخمایاراق, اؤلکه‌یه اینتئنسیو آخیب گلن خاریجی اینوئستیسییالار داخیلی والیوتا بازاریندا تضییق یاراداراق آمریکا دولارینا نظراً لارینین مزننه‌سینی 2002-جی ایلین آپرئلیندن اعتیباراً داواملی اولاراق باهالاشدیرماقدادیر.

گؤرونتولر

[دَییشدیر]

قایناقلار

[دَییشدیر]
  1. ^ "Article 8", Constitution of Georgia. In آبخازیا, also Abkhazian.
  2. ^ Population. یوْخلانیلیب2 May 2016.
  3. ^ 2014 General Population Census Main Results General Information — National Statistics Office of Georgia. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2016-08-08. یوْخلانیلیب2 May 2016.
  4. ^ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ Georgia - Gross domestic product.
  5. ^ Gini Index. World Bank. یوْخلانیلیب23 December 2016.
  6. ^ 2016 Human Development Report. United Nations Development Programme (2016). یوْخلانیلیب24 March 2017.
  7. ^ Central Intelligence Agency - CİA - The World Factbook: Europa