پرش به محتوا

ایرلند

ویکی‌پدیادان، آچیق بیلیک‌لیک‌دن
(ایرلند جومهوریتی-دن يوْل‌لاندیریلمیش)
Ireland[a]
Éire  (ایرلند)
میلی مارش: "Amhrán na bhFiann"
"The Soldiers' Song"
 Ireland یئری نقشه اوستونده (dark green) – in اوروپا (green & dark grey) – in the اوروپا بیرلیگی (green)
 Ireland یئری نقشه اوستونده (dark green)

– in اوروپا (green & dark grey)
– in the اوروپا بیرلیگی (green)

پایتخت
و بؤیوک شهری
دوبلین
Official languages
Irish[۱]
اتنیک قروپلار
(2011[۲])
  • 84.5% White Irish
  • 9.1% Other White
  • 1.6% Not stated
  • 1.5% Other Asian / Asian Irish
  • 1.3% Other
  • 1.4% Black Irish / Black African
  • 0.7% Irish Traveller
  • 0.4% Chinese
  • 0.1% Other Black
دمونیم(لر)Irish
دؤولتUnitary parliamentary republic
• President
Michael D. Higgins
• Taoiseach
Enda Kenny
• Tánaiste
Frances Fitzgerald
قانون اوقانیOireachtas
Seanad
Dáil
Independence 
۲۴ آوریل ۱۹۱۶
۲۱ ژانویه ۱۹۱۹
۶ دسامبر ۱۹۲۱
۶ دسامبر ۱۹۲۲
۲۹ دسامبر ۱۹۳۷
۱۸ آوریل ۱۹۴۹
اراضی
• جمعی
۷۰٬۲۷۳ km2 (۲۷٬۱۳۳ sq mi)Convert internal error: unknown message (120th)
• سو (%)
۲٫۰۰
جمعیت
• ۲۰۱۶ census
4,757,976[۳] (120th)
• سیخیلیق
۶۷٫۷/km2 (۱۷۵٫۳/sq mi)Convert internal error: unknown message (142nd)
جی‌دی‌پی (PPP)۲۰۱۶ تخمینی
• جمعی
$324 billion[۴] (56th)
• آدام‌باشی
$69,375[۴] (11th)
جی‌دی‌پی (نامینل)۲۰۱۶ تخمینی
• جمعی
$308 billion[۴] (42nd)
• آدام‌باشی
$65,871[۴] (14th)
جینی (۲۰۱۴)Negative increase ۳۰٫۰[۵]
Error: Invalid Gini value · 23rd
اچ‌دی‌آی (۲۰۱۵)Increase ۰٫۹۱۶[۶]
Error: Invalid HDI value · 6th
پول واحیدییورو ()[note ۱] (EUR)
چاغ بؤلگه‌سیUTC (GMT/WET)
• یای (دی‌اس‌تی)
UTC (IST/WEST)
تاریخ فورمتیdd/mm/yyyy
سوروجولوک طرفیleft
تیلفون کودو+353
ایزو ۳۱۶۶ کودوIE
اینترنت ال‌تی‌دی.ie[b]
  1. ^  Article 4 of the Constitution of Ireland declares that the name of the state is Ireland; Section 2 of the Republic of Ireland Act 1948 declares that Republic of Ireland is "the description of the State".[۷]
  2. ^  The .eu domain is also used, as it is shared with other European Union member states.

اوروپانین شومال-غربینده یئرلَشن بیر اؤلکه‌دیر.[۸] ایرلند جومهوریتی غربی آوروپادا، ایرلندی آداسینین بؤیوک بیر حیصّه سینده یئرلشیر. باشکندی دوبلین شهری‌دیر. ایکی رسمی دیلی وار: ایرلند و اینگیلیس. اؤلکه‌نین ۷۰ مین km ۲-ا برابر اوْلان اراضیسی ۴ ایالته، ۲۶ قرافلیغا بؤلونور. اوْنو زومرود اؤلکه‌سی ده آدلان‌دیریرلار. بۇرادا همیشه یاغیشلی، دومانلی و کوله کلی هاوا شرایطی مۆشاهیده اوْلونور. قیشی یۇمشاق، یایی ایسه سوْیوق و بۇلودلو کئچیر. ان سوْیوق آیلار ژانویه، فوْریه، ان ایستی آیلار ایسه جۇلای و آگوست‌دور. ایل عرضینده تِمپراتور هئچ واخت +۱ درجه‌دن آشاغی دوشمدیی کیمی +۲۰-دن ده یۇخاری قالخ‌میر. اهالی‌نین ۶۰٪- شهرلرده یاشاییر. بورایا هر ایل ۲ میلیون توریست گلیر. ایرلندین سمبولو اۆچیارپاق‌لی یونجادیر. قار نادر حاللاردا یاغیر، یاغ‌سا دا تئز اریگیر. حتی، ایرلندلار اؤز آرالاریندا ظارافات ادیب بئله دییرلر: «یای قیش‌دان یالنیز یاغیشا گؤره فرق‌لنیر. یای‌دا ایستی، قیش‌دا ایسه سوْیوق یاغیشلار یاغیر».

گؤرمه‌لی یئرلر

[دَییشدیر]

اؤلکه‌نین زنگین و ماراقلی تاریخی وار. بورایا گل‌سه‌نیز، بؤیوک قصر و قالالار، غیری-عادی موزه یی و کونسرت زاللارینا (سالن) باش چکمیی اۇنوتمایین. ایرلندی‌دا ان چوْخ دیقّت لاییق اوْلان اوْنون تپجیکلری و محصولدار اوْتلاقلاری اوْلان طبیعتی‌دیر. ایرلندی کئچمیش‌له باغلی افسانه‌لری سون اینسانلار اۆچون ایده‌آل یئردیر. چونکی بۇرادا یئرلَشن قصرلره یالنیز باخماق یوْخ، و ده نؤمره سیفاریش ائده‌رک، اؤزونوزو لاپ قدیم زامانلاردا حیس ائده بیلرسینیز. دمک اوْلار کی، هر قراف‌لیق‌دا قصر یئرلشیر: کلدویل، بللینتوبیر، کررایکفیرقوس، کپوکخن. اوْرتا عصر فودال قصر و مالیکانه‌لری‌نین سایینا گؤره اوْلا بیلسین کی، ایرلند آوروپا اؤلکه‌لری آراسیندا بیرینجی یئر تۇتور. تکجه، کلر قارفلیغیندا اوْنلارین سایی ۲۰۰-ا باربردیر. اؤلکه‌نین «اببی» آدلانان میلّی تئاترینا، دؤولت کونسرت سالونونا، چستر بیته مخصوص اوْلان و دوبلین قصرینده یئرلَشن کیتابخانایا دا باش چک‌سه‌نیز یاخشی اوْلار.

آلیش-وریش

[دَییشدیر]

ایرلندی‌دان خاطره کیمی مۆختلیف سوونیرلر الده ائتمک اوْلار. بۇنلاری هر یئرده تاپماق مۆمکون‌دور. لاکین هر شهرین اؤزون مخصوص عنعنه‌سینین ده اوْلدوغونو اۇنوتماق اوْلماز. اۇوترفورددا بوللور فابریکی، فرماناق‌دا بوللور اشیالارین ساتیلدیغی مرکز یئرلشیر. بل‌لیکده یئرلی صنعتکارلارین حاضیرلادیغی ال ایشلرین‌دن آلماق اوْلار. لینقسبورق‌دا مشهور ایرلند کتانی، یون و تویددن اۆرتیم (تولید) اوْلونان اشیالاری الده ائتمک مۆمکون‌دور. عومومیت‌له، ماغازالار ساعت ۹٫۰۰-دان ۱۸٫۰۰-ا کیمی، سوپرمارکتلر ایسه ۱۲٫۰۰-دن ۱۸٫۰۰-ا کیمی ایشلییر. کیچیک دوکانلار سحر ساعت ۷٫۰۰-دان ۲۳٫۰۰-ا کیمی فعالیّت گؤستریر.

مدنیتی

[دَییشدیر]

سوْن زامانلار ۲ مین ایل بۇندان اوّل بورایا گلمیش سلتلره مخصوص موسیقی پوپولیارلاشماغا باشلاییب. اوْنون اینکیشافینین زیروه‌سی ایسه ۲۰-جی عصرین ۶۰–۷۰-جی ایللرینه تصادوف ائدیر. آت ایرلندلارین ان سئویم‌لی حئیوانی‌دیر. همیشکی کیمی بۇرادا آت مینمک دب‌ده‌دیر. بۇنون تاریخی قایناقلاری اوْلدوغو کیمی طبیعی شرایط‌له ده علاقه‌سی وار. اؤلکه‌ده آت یاریشلاری دا کئچیریلیر. ایرلندی آتلاری دفعه‌لرله بینلخالق موسابیقه‌لرده غالیب گلیبلر. توریستلر اۆچون ۳۸۰ قولف میدانچاسی وار. چاغداش رقصلر کیمی، ریل و جیقا دا مشهوردور. ایرلندلاردا ایسکاتلندلاردان فرقلی اوْلاراق، نفرلرین گیدیکلری اتکلر (کیلت) بیررنگ‌لی، چوْخ واخت نارینجی، کؤینکلری ایسه یاخاسیز اوْلور. قادینلار آغیر و حاشیّه‌لی شاللار اؤرتور، توخونما کمرلر تاخیرلار. پالتارلاردا ان چوْخ ایستیفاده اوْلونان رنگ یاشیل‌دیر.

قایناقلار

[دَییشدیر]
  1. ^ ۱٫۰ ۱٫۱ Official Languages Act 2003. Office of the Attorney-General. یوْخلانیلیب18 February 2012.
  2. ^ CSO 2011 Census – Volume 5 – Ethnic or Cultural Background (including the Irish Traveller Community) (PDF) (2011). یوْخلانیلیب9 July 2009.
  3. ^ Census of Population 2016 (14 July 2016).
  4. ^ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ Ireland. International Monetary Fund. یوْخلانیلیب17 October 2016.
  5. ^ Gini coefficient of equivalised disposable income (source: SILC). Eurostat Data Explorer. یوْخلانیلیب4 December 2015.
  6. ^ 2015 Human Development Report. United Nations Development Programme (2015). یوْخلانیلیب14 December 2015.
  7. ^ John Coakley (20 August 2009). Politics in the Republic of Ireland. Taylor & Francis. p. 76. ISBN 978-0-415-47672-0. 2 May 2011-ده یوخلانیب.
  8. ^ Central Intelligence Agency - CİA - The World Factbook: Europa

گؤرونتولر

[دَییشدیر]


قایناق خطاسی برچسب <ref> برای گروهی به نام «note» وجود دارد، اما برچسب متناظر با <references group="note"/> یافت نشد.