باجا-باجا (اویون)
باجا-باجا - آذربایجاندا نوروز بایرامی گونلرینده اساساً اوشاق و گنجلر آراسیندا، گئنیش شکیلده اوینانیلان قدیم اویون‌لاریندان بیری‌دیر.
عومومی معلومات
[دَییشدیر]باجا-باجا اویونو ایل‌آخیر چرشنبه‌ده و نوروز بایرامی آخشام‌لاریندا ایجرا اولونان اویون‌لاردان بیری‌دیر. خوصوصیله سوبای گنجلر طرفیندن ایجرا اولونان "قورشاق آتدی" ،"پاپاق آتدی" ،"قورشاق ساللادی" ،"توربا آتدی" مراسیم اویون‌لاری ایله مضمونجا عئینی‌دیر. قدیم واخت‌لاردا ائولر ایندیکی کیمی، شیفرلی، کیرمیتلی اولمامیشدیر. ائولرین اوستو هامار و دامین اورتاسیندان باجا اولموشدور. گنجلر شال، یایلیق، تنظیفدن حاضیرلانمیش اؤرپک ساللاییب نوروز پایی آلاردیلار. اویون اوستاد شاعیر محمد حسین شهریارین (1905-1988) سؤزلرینده دقیق عکس ائتدیریلمیشدیر.
بایرام ایدی، گئجه قوشو اوخوردو،
آداخلی قیز، بیگ جورابین توخوردو،
هرکس شالین بیر باجادان سوخوردو
آی نه گؤزل قایدایدی شال ساللاماق.
بیگ شالینا بایرام‌لیغین باغلاماق.
شال ایسته‌دیم، من ده ائوده آغلادیم،
بیر شال آلیب تئز بئلیمه باغلادیم.
غلام گیله قاچدیم شالی ساللادیم،
فاطما خا لا منه جوراب باغلادی،
خان نه نه می یادا سالیب آغلادی.
باجا-باجا اویونو آذربایجانین بیر سیرا بؤلگه‌سینده "نوننونو" ،"نوننو گئتمه" ده آدلانیر. حسین‌قولو سارابسکی یازیر:
"نوننونو گئدن آدام ایپ اوجونا کیچیک بیر توربا باغلار، اونو مطبخ باجاسیندان (گر مطبخده آدام اولارسا) و یا ساده‌جه ائوین دامیندان، باجاسیندان ائوه ساللار، اؤزونو تانیتدیرماماق مقصدیله شهادت بارماغینی بورنونا وورماقلا نوننونو سسی چیخاریب ائو یییه‌سینی خبردار ائدردی. بئله نوننونو گزنلر قطعیاً بوش قایتاریلمازدی. اونلارین تورباسینا حؤکماً بیر شئی سالماق لازیم ایدی".
اویونون قایدالاری
[دَییشدیر]باجا-باجا اویونو ایل‌آخیر چرشنبه و نوروز بایرامی آخشام‌لاریندا قارانلیق دوشندن سونرا بایرام پایی آلماق اوچون قاپی‌لاری (کئچمیشده ایسه باجالاری) دؤیور، گیزلینجه شالی (توربا، پاپاق و س.) ایچری آتارلار. ائو صاحیبی قاپیدان (باجادان) ایچری آتیلان (ساللانان) شالین (توربا و یا پاپاغین) اوجونا (ایچریسینه) شکربوُرا، کته، شورقوغال، قیرمیزی یومورتا، لبلبی، قووورغا، قوز، فیندیق، کیشمیش، ایگده، بادام، پوسته، قایسی قوروسو، قاخ و س. چرزلر باغلاییر. بعضاً نیّت‌لری حاصیل اولان ننه‌لر، آنالار، گلین‌لر شالا جوراب، عطیرلی صابون، ال دسمالی و یا باشقا قیمتلی نسنه قویورلار. خالق ادبیاتیندا اوشاق‌لارین باجادان شال-توربا ساللامالارینی عکس ائتدیرن دئییم‌لردن بیری بئله‌دیر:
شالین ساللاندی باجادان،
جان گولوم، جان-جان!
آل پایینی باجادان،
جان گولوم، جان-جان!
سال هئیبه‌نی، چک پایینی،
جان گولوم، جان-جان!
جان گولوم، جان-جان!
قایناق
[دَییشدیر]- نوروز بایرامی انسکلوپدیاسی. باکی-2008 (شرق-غرب). ص.40.
- آذربایجان ائتنوقرافیاسی، باکی-2007، "شرق-غرب" نشریاتی. اوچ جیلدده. 3. جیلد. ص. 479
