ایروان

یئرآلان

Երևան
یئرآلان Երևան
City
	Yerevan
	From top left: Yerevan skyline with آرارات • Karen Demirchyan Complex •; Tsitsernakaberd Genocide Memorial • Saint Gregory Cathedral •; Tamanyan Street and the Yerevan Opera • Cafesjian Museum at the Cascade •; Republic Square at night
	بایراق Seal
	لقب(لر): "The Pink City" (վարդագույն քաղաք vardaguyn k'aghak' , literally "rosy city")
	Location within Armenia
	Coordinates: 40°11′N 44°31′E / 40.183°N 44.517°Eموختصات: 40°11′N 44°31′E / 40.183°N 44.517°E
Country	ارمنیستان
Founded as Erebuni by Argishti I	782 B.C.
City status by Alexander II of Russia	1 October 1879
ایداره
• نووع	Mayor–Council
• اورقانی	City Council
• Mayor	Taron Margaryan (Republican)
اراضی
• جمع	۲۲۳ km2 (۸۶ sq mi)
اوجالیق	۹۹۰ m (۳٬۲۵۰ ft)
لاپ اوجا یئری	۱۳۹۰ m (۴٬۵۶۰ ft)
لاپ چوخور یئری	۸۶۵ m (۲٬۸۳۸ ft)
جمعیت (۲۰۱۱)
• جمع	۱٬۰۶۰٬۱۳۸
• سیخلیق	۴٬۸۰۰/km2 (۱۲٬۰۰۰/sq mi)
دمونیم	Yerevantsi(s)
ساعات قورشاغی	یوتی‌سی +۴ (AMT)
تیلفون کودلاری	+۳۷۴ ۱۰
وئب سایت	www.yerevan.am

ایروان

ایروان (ارمنی‌جه: Երևան / یِرِوان - لاتین تورکجه: İrəvan) — بۇگۆنکۆ ائرمنیستان اؤلکه‌سی‌نین باشکندی‌دیر. ایروان شهری قدیم آذربایجان تورپاغین‌دا یئرلَشن آذربایجان شهرلرین‌دن بیری و بۇ گۆن ائرمنیستان جومهوریتی‌نین ان بؤیۆک شهری و پایتختی‌دیر. آغری وادیسی‌نین قوزئی کناریندا، زنگی چایی‌نین ساحیلینده، ۸۵۰–۱۳۰۰ متر یوکسکلیکده یئرلشیر. موختلیف دوورلرده چوخورسعد ویلایتی‌نین، ایروان خانلیغی‌نین، ایروان قوبئرنیاسی‌نین مرکزی اوْلوب. ۱۹۱۸-جی ایل‌ده آذربایجان خالق جومهوریتی‌نین قراری‌ایله مووقتی اولاراق (۱۰۰ ایللیگه) ائرمنیستان رئسپوبلیکاسینا گوذشته گئدیلمیشدیر.^[۱۰]

ایروان شهری‌نین آدی تاریخی منبعلرده ائروان، ائریوان فورمالارین‌دا قئید ائدیلیر. ایروان توپونیمی تورک دیلین‌ده «کیشی» و «ایگید» معناسینی وئرن «ایر» تورک ائتنونیمی‌ایله «اؤلکه»، «یئر»، «کند» و «شهر» معناسی داشییان «آوان» سوزو اساسیندا عمله گلیب «ایگیدلر اؤلکه‌سی» معناسینی ایفاده ائدیر. ائرمنیلریسه ایروان (یئرئوان) توپونیمینی نوح پئیغمبرین آدی‌ایله باغلایاراق، ائرمنی منشالی توپونیم اوْلدوغونو ایدیعا ائدیرلر.^[۱۱]

قارداش شهرلر[دَییشدیر]

The hands of friendship from کارارا to Yerevan

Yerevan is twinned with:^[۱۲]

امان, Jordan (2014)
آنتاناناریوو, Madagascar (1981)
بیروت, Lebanon (1997)
Bratislava, Slovakia (2001)
بوئنوس آیرس, Argentina (2000)
کمبریج، ماساچوست, United States (1987)
کارارا, Italy (1973)
Chişinău, Moldova (2005)
دمشق, Syria (1997)
ایصفاهان, Iran (1995)
لوس‌آنجلس, United States (2007)
مارسی, France (1992)
مونترآل, Canada (1998)
نیس, France (2007)
نووسیبیرسک, Russia (2014)
Odessa, Ukraine (1995)
ریقا, Latvia (2013)
روستوف-نا-دونو, Russia (2005)
سائو پائولو, Brazil (2002)
استاوروپول, Russia (1994)
تیفلیس, Georgia (1996)
ونیز, Italy (2011)
ولقوقراد, Russia (2015)

قایناقلار[دَییشدیر]

^ Billock, Jennifer (28 December 2016). "How Ancient Volcanoes Created Armenia's Pink City". Smithsonian.
^ Hovasapyan, Zara (1 August 2012). "When in Armenia, Go Where the Armenians Go". Armenian National Committee of America. Made of local pink tufa stones, it gives Yerevan the nickname of "the Pink City.
^ Dunn, Ashley (21 February 1988). "Pink Rock Comes as Gift From Homeland in Answer to Armenian College's Dreams". Los Angeles Times. To Armenians, though, the stone is unique. They often refer to Yerevan, the capital of their homeland, as "Vartakouyn Kaghak," or the "Pink City" because of the extensive use of the stone, which can vary from pink to a light purple.
^ "Տուֆ [Tuff]". encyclopedia.am (in ارمنی). Երևանն անվանում են վարդագույն քաղաք, որովհետև մեր մայրաքաղաքը կառուցապատված է վարդագույն գեղեցիկ տուֆե շենքերով:
^ "Old Yerevan". yerevan.am. Yerevan Municipality. Since this construction material gave a unique vividness and specific tint to the city, Yerevan was called "Rosy city".
^ Sarukhanyan, Petros (21 September 2011). Շնորհավո՛ր տոնդ, Երեւան դարձած իմ Էրեբունի. Hayastani Hanrapetutyun (in ارمنی). 1 February 2014-ده یوخلانیب. Պատմական իրադարձությունների բերումով Երեւանին ուշ է հաջողվել քաղաք դառնալ: Այդ կարգավիճակը նրան տրվել է 1879 թվականին, Ալեքսանդր Երկրորդ ցարի հոկտեմբերի 1—ի հրամանով:
^ Armstat
^ Hartley, Charles W.; Yazicioğlu, G. Bike; Smith, Adam T., eds. (2012). The Archaeology of Power and Politics in Eurasia: Regimes and Revolutions. Cambridge: Cambridge University Press. p. 72. ISBN 978-1-107-01652-1. ...of even the most modern Yerevantsi.
^ Ishkhanian, Armine (2005). Atabaki, Touraj; Mehendale, Sanjyot (eds.). Central Asia and the Caucasus: Transnationalism and Diaspora. New York: Routledge. p. 122. ISBN 978-1-134-31994-7. ...Yerevantsis (residents of Yerevan)...
^ "Qərbi Azərbaycan". 2012-05-13-ده اوریجنال-دن آرشیولشدیریلمیشدیر. 2013-02-18-ده یوخلانیب.
^ "Ermənistanda Azərbaycan mədəni irsinə qarşi vandalizm". 2011-01-24-ده اوریجنال-دن آرشیولشدیریلمیشدیر. 2013-02-18-ده یوخلانیب.
^ "Sister cities". Yerevan Municipality. 2020-06-29-ده یوخلانیب.

کیتاب تانیتیمی[دَییشدیر]

Hakopian, T. Kh. "The History of Yerevan." Old Yerevan (2003): 10–39.
Lindsay, Ian, and Adam T. Smith. "A History of Archaeology in the Republic of Armenia." Journal of field archaeology 31.2 (2006): 165–184. online^{[دائمی اولو باغلانتیلی]}
Vardanyan, Sergey. "The capitals of Armenia", Apolo 1995, ISBN 5-8079-0778-7
G. Zakoyan, M. Sivaslian, V. Navasardian. "My Yerevan," Acnalis 2001, ISBN 99930-902-0-4
ایروان GEOnet Names Server -ده
Evliya Çelebi (1834). "Description of the Town of Erivan". Narrative of Travels in Europe, Asia, and Africa, in the Seventeenth Century. Vol. 2. Translated by Joseph von Hammer-Purgstall. London: Oriental Translation Fund.

ائشیک باغلانتیلار[دَییشدیر]

Yerevan Municipality
Yerevan History Museum
My Yerevan portal
Other Yerevan
Yerevan article on Armeniapedia
iYerevan portal^{[دائمی اولو باغلانتیلی]}
Photos of Yerevan Sights Archived 2009-03-04 at the Wayback Machine.

[1] Billock, Jennifer (28 December 2016). "How Ancient Volcanoes Created Armenia's Pink City". Smithsonian.

[2] Hovasapyan, Zara (1 August 2012). "When in Armenia, Go Where the Armenians Go". Armenian National Committee of America. Made of local pink tufa stones, it gives Yerevan the nickname of "the Pink City.

[3] Dunn, Ashley (21 February 1988). "Pink Rock Comes as Gift From Homeland in Answer to Armenian College's Dreams". Los Angeles Times. To Armenians, though, the stone is unique. They often refer to Yerevan, the capital of their homeland, as "Vartakouyn Kaghak," or the "Pink City" because of the extensive use of the stone, which can vary from pink to a light purple.

[4] "Տուֆ [Tuff]". encyclopedia.am (in ارمنی). Երևանն անվանում են վարդագույն քաղաք, որովհետև մեր մայրաքաղաքը կառուցապատված է վարդագույն գեղեցիկ տուֆե շենքերով:

[5] "Old Yerevan". yerevan.am. Yerevan Municipality. Since this construction material gave a unique vividness and specific tint to the city, Yerevan was called "Rosy city".

[6] Sarukhanyan, Petros (21 September 2011). Շնորհավո՛ր տոնդ, Երեւան դարձած իմ Էրեբունի. Hayastani Hanrapetutyun (in ارمنی). 1 February 2014-ده یوخلانیب. Պատմական իրադարձությունների բերումով Երեւանին ուշ է հաջողվել քաղաք դառնալ: Այդ կարգավիճակը նրան տրվել է 1879 թվականին, Ալեքսանդր Երկրորդ ցարի հոկտեմբերի 1—ի հրամանով:

[Armstat_RA_capital-7] Armstat

[8] Hartley, Charles W.; Yazicioğlu, G. Bike; Smith, Adam T., eds. (2012). The Archaeology of Power and Politics in Eurasia: Regimes and Revolutions. Cambridge: Cambridge University Press. p. 72. ISBN 978-1-107-01652-1. ...of even the most modern Yerevantsi.

[9] Ishkhanian, Armine (2005). Atabaki, Touraj; Mehendale, Sanjyot (eds.). Central Asia and the Caucasus: Transnationalism and Diaspora. New York: Routledge. p. 122. ISBN 978-1-134-31994-7. ...Yerevantsis (residents of Yerevan)...

[10] "Qərbi Azərbaycan". 2012-05-13-ده اوریجنال-دن آرشیولشدیریلمیشدیر. 2013-02-18-ده یوخلانیب.

[11] "Ermənistanda Azərbaycan mədəni irsinə qarşi vandalizm". 2011-01-24-ده اوریجنال-دن آرشیولشدیریلمیشدیر. 2013-02-18-ده یوخلانیب.

[12] "Sister cities". Yerevan Municipality. 2020-06-29-ده یوخلانیب.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

ب دان دییش اوروپا باشکندلری
ایستیقلالسیز و تانینمایان و یا قیسماً تانینان دؤولتلرین باشکندلری ایتالیک فونت ایله گوستریلیبدیر.
باتی	آمستردام،هولند^۱ آندورا لاولا،آندورا برن،سوئیس بروکسل،بلژیک^۲ دوقلاس،مان آداسی دوبلین،ایرلند لندن،بؤیوک بریتانیا لوکزامبورق،لوکزامبورق پاریس،فرانسه سن هلیه،جرسی سن پتر پورت،قوئرنسی
قوزئی	کوپنهاق،دانمارک هلینسکی،فنلاند لانقیربین،سوالبارد(نروژ) ماریهام،الند آدالاری (فنلاند) نوک،قرینلند الونکین‌بین،یان ماین(نوروژ) اسلو،نوروژ ریکیاویک،ایسلند ایستوکهولم،سوئد توشهاون،فارو آدالاری(دانکمارک)
اورتا	برلین،آلمان براتیسلاو،ایسلوواکی بوداپست،مجاریستان لیوبلیانا،ایسلوونی پراقا،چک فادوتس،لیختن ایشتاین وین،اوتریش ورشو،لهیستان
گونئی	آنکارا،تورکیه^۳ آتن،یونان بلقراد،صربیستان بوخارست،رومانی جبل الطارق،جبل الطارق ليسبون،پورتوقال مادرید،ایسپانیا موناکو،موناکو نیکوزیا،قیبریس ^۴ لفکوشا،قوزئی قیبریس^۴و۵ پودقوریتسا،مونتینیقرو پریشتینا،کوزووو^۵ روم،ایتالیا سان مارینو،سان مارینو سارایوو،بوسنی و هرزقووین اسکوپیه،شومالی مقدونیه صوفیه،بولغاریستان تیرانا،آلبانی والتا،مالت واتیکان،واتیکان شهری زاقرب،کروواسی
دوغو	آستانا،قازاخیستان^۳ باکی،آذربایجان جومهوریتی^۳ کیشیناو،مولداوی کیئف،اوکراین مینسک،بلاروس موسکو،روسیه^۳ ریقا،لتونی خان‌کندی،داغلیق قاراباغ^۴و۵ سوخومی،آبخازیا^۳و۵ تالین،ایستونی تیفلیس،گورجیستان^۳ تیراسپل،ترانسنیستریا^۵ تسخینوالی،جنوبی اوستیا^۳و۵ ویلنیوس،لیتوانی ایروان،ائرمنیستان^۴

ب دان دییش Cities and towns in ارمنیستان
Aragatsotn	آشتاراک آپاران تالین (ارمنستان)
Ararat	آرتاشات Ararat ماسیس ودی
Armavir	Armavir متسامور واغارشاپات
Gegharkunik	گاوار چامباراک Martuni Sevan واردنیس
Kotayk	هرازدان آبوویان بیورغاوان چارنتساوان نور هاچن تساغکادزور یغوارد
Lori	وانادزور آختالا، روسیه آلاوردی اسپیتاک استپاناوان تاشیر (ائرمنیستان) Tumanyan
Shirak	گیومری آرتیک مارالیک
Syunik	کاپان گوریس کاجاران مغری سیسیان
Tavush	ایجوان آیروم برد (ارمنستان) دیلیجان نویمبریان
Vayots Dzor	یغگنادزور جرموک وایک
Capital city	ایروان

ب دان دییش Provinces of Armenia
Provinces (մարզեր)	Aragatsotn Ararat Armavir Gegharkunik Kotayk Lori Shirak Syunik Tavush Vayots Dzor
City with special status	ایروان (capital)