شمس تبریزی
شمس تبریزی تبریزلی شمس | |
|---|---|
 | |
| دوغوم | ۱۱۸۵ |
| اؤلوم | ۱۲۴۸ |
| دفن یئری | خوی، ایران |
| پئشه | صوفی، معلیم، شاعیر |
شمس تبریزی یا دا تبریزلی شمس (دوغوم ۵۸۲ - اولوم ۶۴۵ هجری قمری) _ تبریز اهالی‌سیندن دیر و مولانا نین ایلک اوستادی و همنشینی دیر، شمس تبریزی‌نین دقیق آتاسی‌نین آدی بللی دئییل اونون یاشاییشی‌نین باشلانیشین ۵۸۲-جی هیجری قمری ایلینده تبریز شهرینده ذکر ائدیلر . شمس تبریزی‌نین تباری مولانانین یازدیغی شعردن بللی اولور:
زهي بزم خداوندي، زهي مي‌هاي شاهانه
زهي يغما كه مي‌آورد شه قئبچاق تركانه [۱]
بو سؤزون اساسیندا شمس تبریزی آذربایجان تورکلریندن دیر کی اصالت و کوکی قبچاق تورکلرینه یئتیشیر،[۲][۳][۴][۵][۶][۷] هابئله ریتر و عبدالباقی گولپینارلی شمس تبریزی قبچاق تورکلریندن بیلیردیلر.
کیملیغی
شمس-ی تبریزی لقبینی ده آیدین اولاجاغی اۆچون، حال-حاضردا ایرانین شرقی آذربایجان اوستان‌نین رهبرلیک مرکزی اوْلان تبریز شهرینده، ۱۱۸۵-جی میلادی ایلده، ملیک داد اوْغلو علی آدیندا بیر شخصین اوْغلودور و "شمس‌الددین" یعنی "دینین گونشی" لقبیله خاطیرلانمیش‌دیر.
داها کیچیک یاش‌لاردا، منوی علم‌لری تحصیل گؤستردیگی قابیلیتله دقت چکن شمس، دین علم‌لری تحصیل‌دن سوْنرا، گنج یاش‌لاریندا تئبریزلی ابوبکر سئللافا مورید اوْلموش، اونونو دویدوغو بوتون مشهور شئیخ فئیز آلماغا چالیشمیش و بۇ سببله دیار دیار گزمیش‌دیر. بۇ گئزگینلیغیندئن گؤره اؤزونه "شمسددین پئرئنده" (اوچان شمسددین) دئییلمیش، آیریجا تبریزده تریقت پیرلری و حقیقت عاریف اونا کمال-ی تبریزی آدینی وئرمیش‌لر.
اؤلومو حاقین‌داکی روایت‌لر
شمس هیجری ۶۴۵، میلادی ۱۲۴۷ تاریخینده مؤولانادا میدانا گلن بؤیوک دییشیک‌لیگی هزم ائده بیلمه‌ین‌لر ترفیندن اؤلدورولدو، یوخسا گلدیگی کیمی کیمسه‌یه خبر وئرمه‌دن کنیانی ترک ائتدیگی بیلین مکده‌دیر.بو گون کونیادا شمس مقامی اولاراق بیلینن، خالق و خصوصیله مئولئویلئرجئ توربه‌سینده اول زیارت ائدیلن بۇ توربه ده مؤوجود مزار، بوش بیر مزار می، یوخسا محممداؤندئربیین بیر خاطره‌سینده ایضاح ائدیلدیگی کیمی، شمس حقیقتاً بورادا توْرپاقا باسیلیب، بۇ دا ناملوم دیر.
شمس مزارلیقی
نغده دکی کسیک باش توربه‌سی ده شمسه نیسبت وئریلیر. بون‌لاردان آیری اولاراق تبریز شهرینده "کئچیل" دئییلن قبیریستان‌لیقدا، عئینی بؤلگه‌ده خوی‌دا، پاکیستان نین مولتون شهرینده شمس توربه‌لری و یا مؤوقئ‌لری واردیر. بون‌لار موختلیف روایت‌لرله بزنمیش‌دیر. پاکیستان‌لی‌لارین سؤیلدیک‌لرینه گؤره ده شمس، کونیادان بیر گئجه یاری‌سی گیزلیجه آیریلمیش، خوی شهرینه حرکت ائتمیش و اورادا یئرلشمیش‌دیر. روایته گؤره شمسی تبریزی خوی دا وفات ائدر و اورادا توْرپاقا تاپشیریلار[۸]. مزاری، یونسکو دونیا مدنیت میراسینا نامیزد گؤستئریلیر. بیر روایته گؤره، مؤولانا جلالددین رومونون کیچیک اوغولو آلائددین ده، شمسی اؤلدورن‌لر آراسیندایمیش.
رسیم خانا
مزارداشی
تکجه قالان تاریخی منار
قایناقلار
- ^ مولوی. (فارسجا) دیوان شمس (غزلیات) (زهی بزم خداوندی زهی می‌های شاهانه). ويكي مئديا (فاويكي‌منبع). یوخلانیلیب ۲۰۱۳-۰۱-۰۹.
- ^ ديوان كبير، ج 5 ، ص 114. اين استناد را نخستين بار دانشمند شهير اسلام مرحوم زكي وليدي طوغان مطرح كرده است. رك. زكي وليدي طوغان. عمومي تورك تاريخينه گيريش، استانبول، 1946، ج 2، ص 161.
- ^ پرويز يكاني زارع(ائليار). (فارسجا) زندگي و آثار شمس تبريزي. خوي آنلاين. یوخلانیلیب ۲۰۱۳-۰۱-۰۹.
- ^ شمس الدین احمد افلاکی - مناقب العارفین 1247 ـب1148م
- ^ http://www.rashthc.ir/upload/jaleb/file/e91a6292/%D9%81%D8%B5%D9%84%20%D8%A7%D9%88%D9%84%20%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2%20%D8%B4%D9%85%D8%B3.doc[دائمی اولو باغلانتیلی]
- ^ Şems-î Tebrizi
- ^ - kim kimdir?
- ^ شمسی تبریزی میناره‌سی یاخی‌نیندا تئیمور دؤورو اوچ ایسکئلئت اول/تاپیلدی.