قیزیل
| آد: | آلتین / قیزیل |
| دۇروم: | جامید |
| المنت سری‌سی: | متال |
| آتوم سایی‌سی: | ۷۹ |
| گؤرۆنۆش: | ساری، پارلاق |
| قروپ : | 11 |
| بوْیاق: | دوْنوقلو (کدر) |
قیزیلیا آلتین کیمیاسال المنت نیشانی Au فلز و یوموشاق سیخلی و بوکولن ماده کی آچیق ساری و پارلاق اولور سو وهاوا قاباغیندا پاسلانیر و قارالیر.کئچید متال قوروسوندا و ۱۱ اینجی قورودا, ماده لر ایچینه قاریشماسی آز اولور و ایستاندارد اولور.دوغال قیزیل معدنده اولا بیلرکی تیکه لری و دنه لری معدن ایچینده تاپیلار.داشلار آراسیندا و سولار تکینده وسوگئدر توپراقدا اولار.معدنده تلوریوم ائیله قاریشیق اولار امما چوخ اولماز اونون آدی aurum سحر ایشیقی آدیندان گلیب [۱]
قیزیل باهالی اولماسی پاسلانماقی آز اولماق و ایرلماق و اسان صاف اولماسینا و ایشیقلی وپارلاق اولماسینا باغلیدی.اسکی تاریخدن باهالی بیر ماده اولور و سیککه و جواهیر دوزتماقدا ایشلئنیردی چوخلو اولکه لر ایقتصادی ایشلرین قیزیل اوسته گوروردی.و ملی و رسمی پول اولوردی.امما سوندا قیزیل سیز پول اونون یئرین آلدی.
قیزیل اسکی تاریخدن دیش ایشلرینده و جواهیر و بزک ایشلرینده اولوردی و الکترونیک و بویاقدا و الکتریک آخیمی آپاران ماده بعضی سیم چکمه ده اولور.ایلیشتریم والکتورنیکده ایشلئنیر.
2012 اینجی ایلجا چیخان و اله گلن قیزیل اولچولوب کی 174 مین تون قیزیل اولور [۲] کی 506 میلیارد اونس تروا و حجمی 9261 کوب متیر کی 21 متیر ان بؤیدا کوب اولور.اونون یوزه 50سی جواهیر اوْلوب و یوزه 40ی شیمش و سیککه و قیزیل ساخلانتیسی مرکزی بانکلاردا و مالی صاندیقلاردا و کیمسه لیق ایشلرده . ی.زه 10ی صنعت ایشلرینده ایشلنیب.[۳]
2011 اینجی ایلده تاپیلان قیزیل 2700 تون اولوردی کی 2260 تون 2008 اینجی ایلدن چوخالمیشدی و 1880 ایللرینده چوخلو قیزیل گونی آفریقاده اله گلیب.دونیا قیزیل دوزتمه سینین یاریسی گونی افریقاده اوْلوبو 1905 دن 2007 جا بۇ اولکه باش قیزیل اله گتیرن اولکه اولور.1970 ده بۇ اولکه 1480 تون قیزیل کی دونیاده یوزه 79 اولور اله گتیردی امما ایندی گونی آفریقا قیزیلی آزالیب.چین 2007 ده 276 تون قیزیل اله گتیرماقدا ان بؤیوک قیزیل اولکه سی اوْلوب.
هین ان چوخ قیزیل آلان اولکه دی کی بۇ اولکه ده جواهیر چوخ ایستکلی اولور.بئیله بیلینیر 18 مین تون قیزیل هنید ائولیرنده ساخلانیر.2013 ده چین قیزیل آلماسی هیند اولکه سیندن قاباق اوْلدو .دونیاده قیزیل اولچوسو اونس تروا کی 31.1گیرم اولور اولور.قیزیل ساتیمی 2013 ده 1300 دولار هر اونس دا اولوردی کی 41.800دولار هر کیلوگیرمی اولور.
قیزیل چوخلو اسیدلرده قالارلی اولور امما نیترو هیدورلیک اسید یا سولطانی اریدن اونی اریدر کی قیزیل آلکالین و سیانور دا اولور و جیوه و آلیاژ دوزتماقدا ملغمه اریر .نیتریک اسید گوموشو و باش فلزلری اریدر قیزیلی اریده بیلمئز اونا گوره قیزیل تانیماق بۇ ماده ده اولور.
قیزیل چوخلو آیری فلزلرینن آلیاژ اولارکی بوروش یا پاخیر و گوموش و نیکل و پالادیوم اولار .اونون چوخلوقو عیار اولار کی 24 یا 18 یا مین دئیلر.18 عیار قیزیل 750 کی 75 یوزده قیزیلدی و 900قیزیل یوزه 90 قیزیلدی.
- ↑ Supporting references – "shining dawn" Google-scholar & ,cf.osb&fp=d95a9e9054f7730a&biw=1280&bih=897 Google-books Retrieved 2012-06-07
- ↑ World Gold Council FAQ. www.gold.org
- ↑ Soos, Andy (2011-01-06).
