مالاریا

ویکی‌پدیادان، آچیق بیلیک‌لیک‌دن
Malaria
Malaria parasite connecting to a اریتروسیت
تلفوظ
ایختیصاصInfectious disease
علامتلرFever, vomiting, headache,
yellow skin
عاریضه‌لرSeizures, coma
عادی باشلانغیج10–15 days post exposure
سببلریPlasmodium spread by آغجاقانادلارes
تشخیص اوصولوExamination of the blood,
antigen detection tests
قاباقین آلماقMosquito nets, insect repellent,
mosquito control, medications
درمانAntimalarial medication
سیخیلیق229 million (2019)
اؤلوملر409,000 in 2019

مالاریا — اؤلومجول کۆره‌سل نوخوشلوق‌لاردان بیری. خوصوصیله آفریقادا گئنیش یاییلیب.

نوخوشلوق‌ یارانماسی[دَییشدیر]

مالاریا انگللری اینسانین قانینا دۆشدوکده دؤور ائدرک باغیره دۆشورلر، اوْنون هوجئیره‌لرینه نفوذ ائدیرلر، اوْرادا بؤیویه‌رک چوْخالیرلار. سوْنرادان انگللر باغیری ترک ائدرک اریتروسیتلره داخیل اوْلورلار. بۇ پروسس بیر هفته‌دن بیر نئچه آیا کیمی چکه بیلر. انگللر باغیرده اوْلدوقدا اینسان هئچ بیر ناراحاتلیق حیس ائتمیر. اریتروسیتلره داخیل اوْلان انگللر اؤز اینکیشافینی دوام ائتدیریر و چوْخالیرلار. اریتروسیتلرین قیلافی پارتلادیقدان سوْنرا اوْنلار دیگر اریتروسیتلره داخیل اوْلماغا ایمکان اَلده ائدیرلر. بۇ جۆر حالدا انگللر توکسین لر ایفراز ائدیرلر (زهرلر). قان دؤورانینا دۆشنده انگللر دیگر اوْرقانلارا، اوْ جومله‌دن بئیینه ده خطر یئتیره بیلر، بۇنون سببی آغیر عفونته معروض قالمیش اِریتروسیت لاختالارینین قانین کاپیللیارلاردا حرکتینه مانع‌شیلیک تؤرته‌‌‌‌مسیدیر (بئله اوْلدوقدا بدن توخوم آلاری ضعیفله‌ییر). بۇ مرحله‌یه چاتدیقدا اینسان آرتیق حالسیزلیق و ضعیفلیک حیس ائتمه‌یه باشلاییر.

نوخوشلوق‌ علامتلری[دَییشدیر]

مالاریانین علامتلرینین سیراسینا، یۆکسک قیزدیرما، اۆشوتمه ، باش آغریلارینی، عضله آغریلارینی و یورغونلوغو عاید ائتمک اوْلار. بۇندان سوْنرا عینی زاماندا اۆرک بولانماسی، قۇسما و ایسهال دا مۆشاهیده اوْلونا بیلیر. اریتروسیتلرین پارچالانماسی سببیندن مالاریا قان سیزلیقنین یارانماسینا و ائلجه ده اریتروسیتلرین داغیلماسینا (دری و گؤزلرین سارالماسی) گتیریب چیخارا بیلر.

قایناقلار[دَییشدیر]