اوروپا تاریخی
آوروپا تاریخی — آوروپا قاره‌سینده یاشایان خالقلارین قدیم زامانلاردان اعتباراً گۆنوموزه قدر داوام ائتمیش تاریخینی ایحاطه ائدیر. آرخلوژی(باستان شناسلیق) قازینتیلاری نتیجه‌سینده آوروپادا ایلک اینسان مسکنلری‌نین میلاد دان اونجه اوّل ۳۵.۰۰۰ ایل اوّل یاراندیغینی گؤستریر. قدیم یونانلا یاناشی میلاددان اوّل ۸-جی عصرده یارادیلمیش روم کراللیغی دؤورونون ان چاغداش مدنییتلاریندان حساب اوْلونوردو. قدیم یونان و قدیم روم دؤولتلری چاغمیزین ۴-جو عصرین‌دن باشلایا‌راق داغیلماغا باشلامیش، همین عصردن اعتباراً مسیحیّت دینی آوروپادا اؤز ائتکیینی گوچلندیرمیش‌دیر.
اورتا عصرلرین اووه‌لرینده آوروپادا دۇرغونلوق دؤنمینه داخیل اوْلموش‌دور. یاخین شرق و آسیادا یاشایان بیر چوْخ خالقلار تکنیکی و مدنی نالیتلرینه گؤره آوروپا خالقلارینی آرخا‌دا قویماغی باچارمیشلار. یئنی دؤورودن اعتباراً باشلایان رونسانس و رفورماسی کیمی حرکاتلار، آوروپانین ساواش، ایقتیصادی، دموکراتیک و تکنیکی یؤن‌ده اینکیشاف ائتمه‌سینه سبب اوْلموش و قیسا مدت‌دن سوْنرا اینکیشاف تمپی و مدنی سوییه‌سینه گؤره آوروپا دیگر قیطعه‌لردن اۆستون بیر مؤقع‌ده قرارلاشمیش‌دیر. بۇ اۆستونلوکلریندن ایستیفا‌ده ائدن آوروپا خالقلاری، دیگر قیطعه‌لرده کولونیلار یاراتمیش و همین قیطعه‌لرده اوْلان طبیعی ثروتلری تالامیشلار. الده اوْلونان کۆتلوی(توده) گلیرله، سوسیال دۇروملرینی داها دا یاخشیلاشدیران، آوروپا خالقلاری دیگر قیطعه‌لرده یاشایان خالقلارین اینکیشاف‌دان گئری قالما‌سینا سبب اوْلموشلار.
۲۰-جی عصره قدر ساواش و ایقتیصادی باخیم‌دان دۆنیا‌دا رهبر مؤقع‌ده اوْلان آوروپا خالقلاری، ۲۰-جی عصرده بۇ رهبرلیک یاریشیندا آمریکا بیرلشمیش ایالتلرینا مغلوب اوْلموشلار. آسیا قاره‌سینده اوّلجه ژاپون و گونئی کوره نین داها سوْنرا ایسه چین و هیندوستانین تکنولوژی و ایقتصادیات ساحه‌سینده آنی‌دن یوکسلیش الده ائتمه‌سی، آوروپا اۆچون یئنی رقیبلرین میدانا گلمه‌سینه سبب اوْلموش‌دور. آوروپانین ۲۷ اؤلکه‌سینین عضو اوْلدوغو، ۱۹۵۲-جی ایلده یارادیلمیش آوروپا اتفاقی ایقتصادیات، ایدخال و ایخراجات ساحه‌سینده‌کی اۇغورلاریندان سوْنرا دۆنیا‌دا بیر نؤمره‌لی ایقتیصادی گۆجه چوریلمیش‌دیر.[۱][۲]
قایناق
[دَییشدیر]
گؤرونتولر
[دَییشدیر]
- ^ archive copy. آرشیولنیب اصلی نۆسخه‌دن on 2008-10-04. یوْخلانیلیب2016-12-09.
- ^ [۱]