سلیمان قانونی
| سلیمان قانونی یا بیرینجی سلیمان | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| عثمانلی سولطانی روم قئیصری ایکی شریف حرمین خادیمی | |||||
 Suleiman in a portrait attributed to Titian c.1530 | |||||
| ۱۰ اونجو عثمانی سولطانی Ottoman Sultan (Emperor) | |||||
| شاه‌لیق | ۳۰ سپتامبر ۱۵۲۰ – 6 September 1566 | ||||
| Sword girding | ۳۰ سپتامبر ۱۵۲۰ | ||||
| قاباقکی | بیرینجی سلیم | ||||
| سوْنراکی | ایکینجی سلیم | ||||
| دوغوم | ۶ نوامبر ۱۴۹۴[۱] ترابوزون، عثمانلی ایمپیراتورلوغو | ||||
| اولوم | ۰۶ سپتامبر ۱۵۶۶ (۷۱ یاش)[۲] Szigetvár, Kingdom of Hungary | ||||
| دفن | سلیمانیه مسجیدی، ایستانبول | ||||
| Consorts |
| ||||
| اوشاقلار | |||||
| |||||
| Dynasty | Imperial House of Osman | ||||
| آتا | بیرینجی سلیم | ||||
| آنا | عایشه حفصه سولطان | ||||
| دین | سونیلر | ||||
| ایمضا |  | ||||
سلیمان قانونی یا دا سولطان سلیمان قانونی ویا بیرینجی سلیمان (عثمانلی تورکجه‌سی: سلطان سلیمان اول؛ ۶ نووامبر ۱۴۹۴، ترابزون - ۷ سپتامبر ۱۵۶۶، زیگتوار)، عثمانلی ایمپریاسینین ۱۰-جو سولطانی و ۸۹-جو ایسلام خلیفه‌سیدیر. غرب دونیاسیندا مؤحتشم سلیمان، شرقده ایسه عدالتلی ایداره‌چیلیگینه گؤره سولطان سلیمان قانونی اولاراق تانینیر. ۱۵۲۰-دن ۱۵۶۶-داکی اؤلومونه قدر تقریباً ۴۶ ایل سولطانلیق ائتمیش و ۱۳ دفعه سفره چیخمیش، سلطنتینین عومومیلیکده ۱۰ ایل ۱ آیینی سفرلرده کئچیرمیشدیر. عثمانلی تاریخینین ان اوزون مودّت تاختدا اوتوران، ان اوزون مودّت سفرده قالان و ان چوْخ سفره چیخان سولطانیدیر.
سلیمان قانونی ۱۵۲۰ تاریخینده آتاسی بیرینجی سولطان سلیمین وفاتی ایله تاختا چیخدی. غربده بلقراد، رودوس، بوغدان (ایندیکی مولداوی) و مجاریستانین بؤیوک حیصّه‌سینی ایمپریا تورپاقلارینا بیرلشدیردی. ۱۵۲۹ تاریخینده ویئن شهرینی موحاصیره‌یه آلسا دا، موختلیف سببلردن بۇ موحاصیره اوغورسوز اولدو. شرقده صفویلرله گئدن دؤیوشلردن سونرا اورتا شرقین بؤیوک بیر قیسمینی ایشغال ائتمیشدیر. آفریقادا ایمپریا سرحدلری الجزاییره قدر اوزانمیش، عثمانلی بحریّه‌سی آرالیق دنیز ساحیللرینی و قیرمیزی دنیز ساحیللرینی فتح ائتمیشدی. سولطان سلیمدن ۶٫۵۵۷٫۰۰۰ کم۲ اولاراق آلدیغی عثمانلی مولکونو، اوغلو ایکینجی سلیمه ۱۴٫۸۹۳٫۰۰۰ کم۲ اولاراق میراث بوراخمیشدیر. زیگتوار موحاصیره‌سینین بیتمه‌سینه بیر گون قالمیش ۷ سپتامبر ۱۵۶۶ تاریخینده موحاریبه دوشرگه‌سینده وفات ائتمیش و یئرینه اوغلو ایکینجی سلیم کئچمیشدیر.
یارادیجیلیغی[دَییشدیر]
سولطان سلیمان شاعیر ایمیش و «محبّی» تخلّوصو ایله شعر دئیرمیش. خورّم سولطان آدیندا نیکاحلی قادینینا بۇ شعری دئمیشدیر:
| جلیس-خلوتیم واریم حبیبیم ماه-تابانیم | انیسیم محرمیم واریم گۆزللر شاهی سولطانیم | |
| حیاتیم حاصیل-عؤمروم شراب-کوثریم عدنیم | بهاریم بهجتیم روزوم نیگاریم ورد-خندانیم | |
| نشاطیم عشرتیم بزمیم چیراغیم نَیّیریم شمعیم | تورنجی نار و نارینجیم بنیم شمع-شبیستانیم | |
| نباتیم شکّریم گنجیم جهان ایچینده بی‌رنجیم | عزیزیم یوسفیم واریم گؤنول میصرینده‌کی خانیم | |
| سیتانبولیم قرامانیم دیار-مۆلکت-رومیم | بدخشانیم و قپچاغیم و بغدادیم خوراسانیم | |
| ساچی واریم قاشی یاییم گؤزو پورفیتنه بیماریم | اؤلورسم بوینونا قانیم مدد هی ناموسلمانیم | |
| قاپیندا چونکی مداحّم سنی مدح ائیله‌رم داییم | یۆرک پورغم گؤزوم پورنم «محبّی» یم خوشا حالیم |
قایناق‌لار[دَییشدیر]
تورکیه تورکجه‌سی ویکی‌پدیاسی‌نین ایشلدنلری طرفیندن یارانمیش«[[[:tr:I. Süleyman]] I._Süleyman]»، مقاله‌سیندن گؤتورولوبدور. (۰۶ ژوئیه ۲۰۱۶ تاریخینده یوْخلانیلیبدیر).
- ^ Ágoston, Gábor (2009). "Süleyman I". In Ágoston, Gábor; Bruce Masters (eds.). Encyclopedia of the Ottoman Empire. p. 541.
- ^ Ágoston, Gábor (2009). "Süleyman I". In Ágoston, Gábor; Bruce Masters (eds.). Encyclopedia of the Ottoman Empire. p. 545.