ابن سینا

Avicenna Ibn Sina
ابن سینا
Conventional modern portrait (on a silver vase, Avicenna Mausoleum and Museum, همدان)
دوغوم	۲۳ اوت ۹۸۰ Afshona, بخارا ویلایت, Samanid Empire (now in present-day اؤزبکیستان)
اؤلوم	۲۲ ژوئن ۱۰۳۷ (۵۶ یاش) همدان, ایران
باشقا آدلار	Sharaf al-Mulk Hujjat al-Haq Sheikh al-Rayees Ibn-Sino (Abu Ali Abdulloh Ibn-Sino) Bu Alī Sīnā (بو علی سینا)
Academic background
Influences	Hippocrates ارسطو Galen Neoplatonism فارابی Rhazes بیرونی al-Masihi Abul Hasan Hankari
Academic work
Era	Islamic Golden Age
School or tradition	Avicennism
Main interests	Medicine Aromatherapy Philosophy and logic کلام بیلگی‌سی (Islamic theology) Science Poetry
Notable works	The Book of Healing The Canon of Medicine
Influenced	بیرونی خیام Ibn Rushd شیخ شهاب الدین سهروردی Tusi Ibn al-Nafis Ibn Tufail آلبرتوس ماقنوس ابن میمون Duns Scotus Aquinas William of Ockham Abu 'Ubayd al-Juzjani آیدینلانما چاغی Hossein Nasr

ابن سینا (عربجه: ابن سینا)؛ سینا اوْغلو عبدالله اوْغلو حسین علی آتاسی، مشهوردور ابوعلی سینا و ابن سینایا (دوغوم: ۳۵۹ گ.ه. بوخارا دا _ اؤلوم: ۲ تیر ۴۱۶ همدان دا / ۹۸۰-۱۰۳۷ میلادی) تورک دونیاسیندا، ایسلام دونیاسیندا، ایراندا و بوتون دونیادا بؤیوک بیر بیلیجی و حکیم عونوانیندا تانینیر.

آتاسيندان قرآن، ادبيات و فقه اويرندي.

428 ايل هيجرتدن سوْنرا وفات ائتدی.

مزاری ایرانین همدان شهرینده.

فلسفه ، ریاضیات ، آسترونومی، فیزیک ، شیمی ، طیب و موسیقی کیمی بیلیک و باجاریغینین موختلیف ساحه لرینده سئچیلن ابن سینا ، ریاضیات علمینده ریاضی ترمینلرین تعریفی، نوجوم ساحه سینده ایسه احساس مشاهیده لرین آپاریلماسی مؤوضوع لری ایله ماراقلانمیشدیر.

آسترولوژی (فارسجا: علم احکام نوجوم ، طالع بینی) و اسمایا اعتیبار ائتمه ییب دییشیلمه نظریه سینین دوغور اوْلوب اولمادیغینی آپاردیغی تجروبه لرله تدقیق ائتمیش و دوغرو اولمادیغینی ایثبات ائتمیشدیر. ابن سینایا گؤره ، هر الئمنت (عامیل) یالنیز اؤزونه خاص کیفیت لرده مالیک دیر و بئله لیکله داها دیرسیز متاللاردان قیزیل و گؤموش کیمی داها دیرلی متاللارین الده ائدیلمه سی مومکون دئییل.

ابن سینا ، مکانیکا ایله ده ماراقلانمیش و بعضی جهت لردن آریستوتئلین ( Aristotelin – ارسطو فلسفه سینه گؤره) حرکت آنلاییشینی تنقید ائتمیشدیر. آریستوتئل ، جیسمی حرکت ائتدیرن قووه ایله جیسیم آراسینداکی توخونما یوخ اوْلدوقدا ، جیسمین حرکتینی داوام ائتدیرمه سینی تامین ائدن عامیلین شرایط ، یعنی هاوا اوْلدوغونو بیلدیریر و هاوایا ، بیری جیسمه موقاویمت دیگری ایسه جیسمی داشیما اولماق کیمی بیر-بیرینه اوزاق اوْلان ایکی وظیفه نی یوکله ییردی.

ابن سینا ، بۇ ضید دورومو سئزمیش ، آپاردیغی مشاهیده لر نتیجه سینده هاوا ایله کوله ین گوجلرینی موقایسه ائتمیش و آریستوتئلین حاقلی اولا بیلمه سی اۆچون هاوانین شیدتینین کوله ین شیدتیندن داها چوخ اولماسی نتیجه سینی چیخارمیشدیر. آنجاق بیر آغاجین یاخینیندان اؤتوب کئچن اوخ ، آغاجا دیمه دییی مدت جه ، آغاجدا و یارپاقلاریندا ان خیردا بیر ترپنمه مئیدانا گتیرمه دییی حالدا ، کولک، آغاجلاری سیلکلمکده و حتی کؤکوندن قوپارا بیلمکده دیر. ائله ایسه هاوانین شیدتی جیسم لری داشیماق اۆچون کیفایت دئییل.

ابن سینا ، هر شی دن اؤنجه حکیم دیر و بۇ ساحه ده کی تدقیقاتلاری ایله مشهور دور. طیب له علاقه لی بیر چوخ اثر قلمه آلینمیشدیر ، بونلار آراسیندا خصوصیله اوره ک – دامار سیستمی ایله علاقه لی اولانلار دیقته لایق دیر. آنجاق ابن سینا دئدیکده ، اونون آدی ایله بوتونلشمیش و غرب اؤلکه لرینده 16 – جی عصرین و شرق اؤلکه لرینده 19- جی عصر ین اول لرینه قدر اوخونموش و ایستیفاده ائدیلمیش" القانون فی طیب " ادلی اثری یادیمیزا دوشور.

بئش کیتابدان ایعبارت بو انسیکلوپدیک اثرین بیرنجی کیتابی ، آناتومی یا و قورویوجو حکیم لیک ، ایکنجی کیتابی آدی درمانلار ، اۆچونجو کیتابی پاتولوژی یا ، دؤردونجو کیتابی درمانلار و جراحی مئتودلارلا معالیجه ، بئشینجی کیتابی ایسه موختلیف درمان ترکیب لری ایله علاقه لی تفصیلاتلی معلومات لار وئریلمیشدیر.

ابن سینانین بو اثرلری آراشدیریلدیقدا ، مؤوضوع لاری سیستئماتیک بیر فورمادا تدقیق ائدیلدییی نظره چارپیر. تاریخده ایلک دفعه طیب و جراحییه نی ایکی آیری قایدا – قانون کیمی قیمت لندیرن ابن سینا ، جراحی معالیجه نین دوزگون آپاریلماسی اۆچون آناتومی یانین واجیبلی یینی خصو وورغولامیشدیر. حیات تهلوکه سی (خطری) چوخ یوخاری اولدوغو اۆچون دبده اولمایان جراحی معالیجه ایله علاقه لی نمونه لر وئرمیش عملیاتلاردا ایستیفاده ائتمک اۆچون بعضی آلت لر تکلیف ائتمیشدیر.

گؤز ایله ده ماراقلانمیش ابن سینا ، دؤورونون سئچیلن فیزیک لریندن ابن حیسم (İbn Heysem) کیمی ، گؤز – شعاع نظرییه سینی مۆدافیعه ائتمیش و اوست گؤز قاپاغینین خاریجه چیخماسی ، داواملی آغ رنگه و یا قارا باخماقدان مئیدانا گلن قار کورلوغو کیمی داها اؤنجه بحث ائدیلمه ین خسته لیکلر حاقّیندا دا تفصیلاتلی ایزاح لار وئرمیشدیر.

اثرلری

چوق سايى ده اثر يازمش اولان ابن سينانین أن مهم اثرلرى آراسیندا ‘ طب حقنده " قانون فى الطب ؛ فلسفه ساحه سنده "كیتاب الشفا ؛ فلسفه دوزه نى حقنده سونرا دان ياپتيغى دگيشيكليكلردن سوز ايده ن " كیتاب الاشارات والتنبيهات ؛ روح خسته لقلرى ايله علاقه لى اوْلان " كیتاب النفس " بولونور. اثرلرى لاتينجه يه ترجمه ايديلمشدیر.

کیتاب لارین آدی

• قانون فى الطب
• الشفا
• الاشارات والتنبيهات
• النفس

قایناق‌لار

• آکادمی یا . نت Archived 2007-09-27 at the Wayback Machine.